Wanneer alles ineens teveel wordt: ADHD en de overgang

Blog ADHD en overgang

Hoe veranderende hormonen oude strategieën onder druk zetten – en hoe acupunctuur verlichting kan bieden.

Voor veel vrouwen met ADHD voelt het leven als een voortdurende zoektocht naar balans. Door de jaren heen ontwikkelen ze hun eigen manieren om met de symptomen om te gaan – vaak zonder dat ze zich er helemaal van bewust zijn. Structuur aanbrengen, to-do lijstjes maken, bewegen om het hoofd leeg te maken, of simpelweg momenten van rust inbouwen. Maar wat als deze vertrouwde strategieën opeens niet meer werken? Alsof ze het gevoel hebben dat het opeens niet meer lukt om alle bordjes hoog te houden?

Veel vrouwen ervaren rond de overgang een verergering van hun ADHD-klachten. De mentale rust die ze eerder wisten te vinden, lijkt plotseling onbereikbaar. De vertrouwde ankerpunten glippen uit handen. Prikkels komen harder binnen, concentratieproblemen worden nadrukkelijker, emoties intensiever. Ze vragen zichzelf soms hardop af: “Ik ben toch niet gek geworden?” Het voelt alsof het brein opnieuw uit balans is – en dat is niet zo verwonderlijk als je kijkt naar wat er hormonaal gebeurt in deze levensfase.

ADHD en de overgang: een ingewikkelde combinatie

De overgang – of menopauze – is een natuurlijke fase waarin de hormoonspiegels van oestrogeen (geleidelijk) en progesteron (onregelmatig) dalen. Deze vrouwelijke geslachtshormonen hebben invloed op veel lichamelijke processen, maar spelen ook een belangrijke rol in de hersenchemie. Met name oestrogeen stimuleert de aanmaak en werking van dopamine, een neurotransmitter die nauw betrokken is bij motivatie, aandacht en stemming – en juist bij mensen met ADHD vaak uit balans is.

Wanneer de oestrogeenspiegel begint te schommelen en uiteindelijk daalt, kan dit leiden tot toename van typische ADHD-symptomen zoals:

  • Verminderde concentratie
  • Slechtere geheugenfunctie
  • Verhoogde impulsiviteit
  • Slaapproblemen
  • Stemmingswisselingen
  • Overprikkeling

Zelfs vrouwen die hun ADHD jarenlang goed onder controle hadden, kunnen zich hierdoor plotseling teruggeworpen voelen. En voor vrouwen die nooit formeel gediagnosticeerd zijn, kan de overgang het moment zijn waarop ze zichzelf niet meer herkennen – en pas dan in beeld komt dat ADHD mogelijk een rol speelt.

Als copingmechanismen niet meer volstaan

Wat deze fase extra uitdagend maakt, is dat veel vrouwen tegen hun grenzen aanlopen. De strategieën die jarenlang hielpen – zoals strakke planning, fysieke activiteit, of sociale structuur – lijken ineens niet meer afdoende. Soms is het omdat het energieniveau afneemt. Soms doordat emoties heftiger worden. Of simpelweg omdat de mentale veerkracht zwaarder op de proef wordt gesteld dan ooit tevoren.

Veel vrouwen voelen zich hierdoor kwetsbaarder, vermoeider, emotioneler – en in sommige gevallen zelfs machteloos. De vraag “Waarom lukt het me niet meer?” dringt zich op. En dat kan gepaard gaan met gevoelens van onzekerheid, irritatie of gene.

Het is belangrijk om te weten: dit ligt niet aan een gebrek aan wilskracht of motivatie. Het brein – en het lichaam – veranderen tijdens de overgang. En dat vraagt soms om nieuwe vormen van ondersteuning.

Acupunctuur als ondersteuning bij hormonale en mentale disbalans

In deze zoektocht naar nieuwe balans vinden steeds meer vrouwen hun weg naar acupunctuur. Deze eeuwenoude behandelmethode uit de Traditionele Chinese Geneeskunde kijkt op een holistische manier naar gezondheid en welzijn. Niet als optelsom van losse klachten, maar als een dynamisch evenwicht tussen lichaam, geest en omgeving.

Binnen de Chinese visie wordt de overgang gezien als een natuurlijke overgangsperiode waarin de energiehuishouding van het lichaam verandert. De nierenergie, die symbool staat voor vitaliteit en hormonale balans, speelt hierin een centrale rol. Wanneer deze energie verzwakt is – bijvoorbeeld door veroudering of overbelasting, kunnen klachten ontstaan die zowel lichamelijk als mentaal voelbaar zijn.

Bij vrouwen met ADHD kan acupunctuur op verschillende manieren ondersteunend werken:

  • Regulatie van het zenuwstelsel: Veel vrouwen ervaren na een behandeling meer innerlijke rust, minder onrustige gedachten of prikkelbaarheid.
  • Verbetering van slaapkwaliteit: Door ontspanning te bevorderen, kan acupunctuur helpen bij het herstellen van een natuurlijk slaappatroon.
  • Versterken van de energie (Qi): Een gevoel van meer stabiliteit, zowel fysiek als mentaal, kan ontstaan wanneer het lichaam weer beter in balans is.
  • Bevorderen van hormonale harmonie: Acupunctuur wordt vaak ingezet om de overgangsklachten in brede zin te verzachten, bijvoorbeeld bij opvliegers, stemmingswisselingen en vermoeidheid.

In de praktijk uit zich dat erin dat de rust in het hoofd toe neemt, minder afleiding voelbaar is en de focus vergroot wordt. Vrouwen hebben het gevoel weer overzocht te hebben van wat er moet gebeuren, alsof ze als het ware weer ‘boven op de berg’ staan, en beter kunnen overzien wat er nog moet gebeuren.

Acupunctuur kan dus ook een waardevol mentaal effect hebben.

Let wel: acupunctuur vervangt geen medische behandeling of diagnose. Het kan wel een waardevolle aanvullende ondersteuning zijn – juist omdat het gericht is op het versterken van het zelfherstellend vermogen van het lichaam.

Ruimte voor herstel en heroriëntatie

De overgang is niet alleen een lichamelijke verandering, maar ook een periode van herbezinning. Wie ben ik nu? Wat heb ik nodig? Wat werkt nog voor mij – en wat niet meer?

Voor vrouwen met ADHD is dit vaak ook een moment van erkenning. Het besef dat het brein altijd net even anders gewerkt heeft, en dat dat nu extra zichtbaar wordt. Acupunctuur kan in die zin niet alleen verlichting geven bij symptomen, maar ook een moment van reflectie bieden. Een adempauze in een periode waarin alles in beweging lijkt.

Tot slot

ADHD en de overgang vormen een complexe combinatie – maar ook een kans om met meer mildheid naar jezelf te kijken. Als copingmechanismen niet meer volstaan, betekent dat niet dat je gefaald hebt. Het betekent dat je toe bent aan iets nieuws. Iets dat past bij wie je nu bent.

Acupunctuur biedt geen pasklare oplossing, maar kan wel een zachte, helende ondersteuning bieden in deze transformatieve levensfase. Zodat je weer vanuit rust, kracht en helderheid verder kunt.

Contact opnemen

Mijn praktijk is gevestigd in Bussum en makkelijk bereikbaar vanuit Naarden, Hilversum, Laren, Blaricum, Weesp, ‘s Gravenland, Kortenhoef en Ankeveen.